Nghệ sĩ Nhân dân Xuân Bắc được khán giả biết đến và ngưỡng mộ bởi tài năng trong suốt hơn 20 năm làm nghề. Không chỉ có duyên với nghiệp diễn xuất, NSND Xuân Bắc còn là người có thành tích học tập đáng nể.

Nghệ sĩ Nhân dân Xuân Bắc đỗ 4 trường đại học, 2 lần đoạt giải thi sắc đẹp
Nghệ sĩ Nhân dân Xuân Bắc quê ở Phú Thọ, từ thời trẻ anh đã có thành tích học tập rất tốt. Nam nghệ sĩ từng học tại Trường Tiểu học Hòa Bình, cấp 2 học tại THCS Lý Tự Trọng và đến cấp 3 học tại Trường Trung học phổ thông Công nghiệp Việt Trì – tiền thân là trường Bổ túc Văn hóa vừa học vừa làm.

Theo chia sẻ của NSND Xuân Bắc trong Cuộc hẹn cuối tuần, sau khi học hết phổ thông, anh thi tiếp lên đại học và đỗ cùng lúc 4 trường đại học. Dù vào thời điểm ấy, cách đây khoảng gần 30 năm, việc thi đỗ đại học đã rất hiếm, nhưng nam nghệ sĩ đã thi đỗ cùng lúc nhiều trường danh giá.

Cận cảnh trang phục “đi mượn toàn tập” của nam nghệ sĩ khi đi thi Nam sinh thanh lịch. Ảnh: NVCC

Nam nghệ sĩ từng cho biết, anh nhận được tin đỗ Đại học Văn hóa Hà Nội đầu tiên và đỗ Á khoa ở thời điểm đó. Nghệ sĩ Xuân Bắc từng muốn trở thành luật sư nhưng sau đó anh quyết định chọn Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh (Hà Nội). Xuân Bắc chọn học diễn xuất vì niềm yêu thích nghệ thuật và mong muốn được nổi tiếng.

Anh đã trải qua thời sinh viên nhiều khó khăn giống như những bạn học cùng thời khác. “Mỗi tháng, tôi được cho 350.000 đồng để chi tiêu ăn uống, mua kem đánh răng, xà phòng, sinh nhật bạn bè… Tôi chẳng tốn tiền gì ngoài tốn tiền ăn”, nghệ sĩ Xuân Bắc kể.

Khoảnh khắc nghệ sĩ Xuân Bắc nhận giải nhất Nam sinh thanh lịch. Ảnh: NVCC

Dù tài năng và có niềm đam mê, nhưng thời điểm đó anh luôn cảm thấy mình lạc lõng vì vốn là trai tỉnh lẻ, lại không phải “con nhà nòi”. Tuy nhiên, NSND Xuân Bắc vẫn gây ấn tượng được với các thầy cô nhờ khả năng giỏi… làm mấy việc lặt vặt như bắt chước tiếng con vật. Nhưng đó chỉ là những thành tích mà khán giả nghe nhiều, biết nhiều về NSND Xuân Bắc. Ngoài thành tích học tập đáng nể, nam nghệ sĩ còn có đến 2 lần đoạt giải ở cuộc thi sắc đẹp.

Cụ thể, vào năm học lớp 11, Xuân Bắc đã từng “chinh chiến” ở cuộc thi Học sinh thanh lịch và xuất sắc ẵm ngay giải Nhất toàn trường, được cử đi thi cấp toàn tỉnh Phú Thọ. Ở cuộc thi cấp tỉnh, dù có nhiều đối thủ mạnh nhưng Xuân Bắc vẫn giành được giải Nhì vì sự thông minh và ngoại hình sáng của mình.

NSND Xuân Bắc thời đi học. Ảnh: FBNV

Chia sẻ về cuộc thi năm đó, Xuân Bắc từng cho biết rằng hôm đi thi cuộc thi Nam sinh thanh lịch của trường, anh phải mượn quần áo, nơ của bạn, đồng hồ mượn của anh trai và đánh phấn con Én của chị gái. Anh còn đeo thêm một cái nhẫn làm bằng dừa, mua khi đi đền Hùng.

Nghệ sĩ Nhân Dân Xuân Bắc không phải “con nhà nòi”, được tự chọn hướng đi trong sự nghiệp

Nói về người con trai duy nhất theo nghệ thuật, bố của NSND Xuân Bắc từng nói: “Tôi có 5 đứa con, đứa nào cũng quý, cũng thương, mà quý nhất là Xuân Bắc vì có tính văn nghệ sĩ giống bố. Các anh của Bắc có tên đệm là Nhật như tôi, còn riêng Bắc tên đệm là Xuân cho vui”.

Bố của nam nghệ sĩ cho hay, khi Xuân Bắc đỗ 4 trường Đại học và lúc đó ông bảo với con rằng “chọn trường nào, ngành nào là theo ý con. Trường nào, ngành nào cũng được miễn là con học tốt”.

“Thời đó, trở thành diễn viên vẫn là điều gì đó khó với với nhiều người. Tôi nói với bố mẹ, con muốn trở thành người nổi tiếng”, nam nghệ sĩ nhớ lại.

NSND Xuân Bắc thời trẻ. Ảnh: FBNV

Bố của Xuân Bắc cho hay, vào thời đó, nhiều gia đình ở làng quê thấm thía nỗi khó khăn, vất vả khi nuôi con đi học Đại học. “Con không về thì nhớ, mà con về thì lo đưa bạn về chẳng có đủ cơm mời bạn. Nuôi được con lợn thì tính bán vào việc này, hay nuôi được con gà thì bán cho việc kia. Có lần, Xuân Bắc về nhà, bố mẹ cho tiền. Rồi con lại trở lại, nói con thương bố mẹ, gửi lại bố mẹ một ít”, bố của nam nghệ sĩ chia sẻ.

NSND Xuân Bắc từng chia sẻ, bố anh giống như “kim chỉ nam” cho anh và các anh chị của mình. Ông tôn trọng quyết định của con cái. Trong gia đình nhỏ của mình hiện tại, nghệ sĩ Xuân Bắc cũng không có định hướng cụ thể gì để con đi theo.

Sau khi tốt nghiệp, NSND bắt đầu sự nghiệp diễn xuất. NSND Xuân Bắc từng tham gia nhiều bộ phim như: 12A và 4H, Ngã ba Đồng Lộc, Chuyện nhà Mộc, Đồng quê xào xạc…

Năm 2000, NSND Xuân Bắc tình cờ được chọn đảm nhận vai Núi trong Sóng ở đáy sông. Vai diễn chàng trai hiền lành, chân chất trở nên gai góc, có lúc sa ngã khi trải qua nhiều nghịch cảnh của cuộc sống, giúp Xuân Bắc ghi dấu ấn mạnh mẽ trong lòng công chúng và cả giới chuyên môn.

Sau thành công của bộ phim, Xuân Bắc trở thành một trong những diễn viên hàng đầu của màn ảnh nhỏ miền Bắc. Anh được mời góp mặt trong nhiều dự án phim như: Miếu làng, Công dân vàng, Chuyện ngày xưa, Vua bãi rác…

Không dừng lại ở lĩnh vực phim ảnh, NSND Xuân Bắc còn thử sức với nhiều vai trò khác nhau. Nam nghệ sĩ nổi tiếng với khiếu hài hước, hoạt ngôn. Anh là gương mặt chủ chốt, được khán giả yêu thích trong chương trình như: Thư giãn cuối tuần, Gala cười, Gặp nhau cuối năm…

NSND Xuân Bắc nổi tiếng với vai Nam Tào trong Gặp nhau cuối năm. Ảnh: FBNV

Trong vai trò MC, NSND Xuân Bắc là người dẫn chương trình được khán giả yêu thích trong Đuổi hình bắt chữ, Hỏi xoáy đáp xoay, Ơn trời cậu đây rồi, Đồ rê mí, Vua tiếng Việt... Anh cũng ngồi trên hàng ghế giám khảo của SV 2016, SV 2000, Gương mặt thân quen nhí…

Ở sân khấu, NSND Xuân Bắc có nhiều đóng góp lớn trong cả vị trí diễn viên và đạo diễn. Năm 2016, anh được bổ nhiệm chức Phó Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam và trở thành Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam vào tháng 1/2021.

Xuân Bắc được phong tặng danh hiệu NSƯT năm 2016. Anh được phong danh hiệu Nghệ sĩ Nhân  năm 2023.

Ngày 30/10, Nghệ sĩ Nhân dân Xuân Bắc được bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn.