Nếu muốn xây nhà trên đất nông nghiệp từ 1.8.2024, người dân cần phải lưu ý nắm rõ quy định này.

Đất nông nghiệp hiện đang sắp áp dụng nhiều quy định mới. Ảnh: Minh Hạnh
Một số lưu ý nếu muốn xây nhà trên đất nông nghiệp từ 1.8.2024

Theo quy định, người dân cần phải sử dụng đất đúng với mục đích sử dụng được ghi trên sổ đỏ. Trường hợp người dân muốn xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp sẽ bắt buộc phải thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở, nếu không chắc chắn sẽ bị phạt rất nặng.

Theo Khoản 2 Điều 9 Luật Đất đai năm 2024 đã quy định nhóm đất nông nghiệp bao gồm những loại đất sau:

– Đất trồng cây hằng năm gồm: đất trồng lúa và đất trồng cây hằng năm khác;

– Đất trồng cây lâu năm;

– Đất lâm nghiệp gồm: đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất;

– Đất nuôi trồng thủy sản;

– Đất chăn nuôi tập trung;

– Đất làm muối;

Quy định tại Điểm b Khoản 1 Điều 121 của Luật Đất đai năm 2024, nếu người dân muốn chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở thì cần phải được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích theo tuân quy định của pháp luật.

Ngoài ra, để xin chuyển mục đích sử dụng đất, người dân cần nộp hồ sơ xin phép chuyển mục đích sử dụng đất từ loại đất nông nghiệp sang đất ở đến cơ quan tài nguyên và môi trường nơi có đất để có thể được giải quyết theo thẩm quyền. Hồ sơ xin phép chuyển mục đích sử dụng đất bao gồm:

– Đơn xin phép chuyển mục đích sử dụng đất;

– Giấy chứng nhận đến cơ quan tài nguyên và môi trường.

Sau khi tiếp nhận hồ sơ từ người dân, cơ quan tài nguyên và môi trường sẽ tiến hành thẩm tra hồ sơ và xác minh thực địa, thẩm định nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất và sau đó hướng dẫn người sử dụng đất thực hiện các nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật. Tiếp đến, trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định và cho phép chuyển mục đích sử dụng đất. Sau cùng, chỉ đạo cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính.

Với trường hợp hồ sơ tiếp nhận chưa đầy đủ hoặc không hợp lệ thì cơ quan tiếp nhận, xử lý hồ sơ sẽ phải thông báo cho người nộp hồ sơ bổ sung, hoàn chỉnh theo quy định của pháp luật trong thời gian không quá 3 tháng.

Sau khi đã chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất thổ cư, người dân mới có thể tiến hành xây dựng nhà ở trên phần diện tích đất đã chuyển mục đích sử dụng.

Mức phạt khi xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp

Theo Khoản 2, 3 Điều 11 Nghị đinh số 91/2019/NĐ-CP quy định về việc chuyển đất trồng cây hàng năm khác, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất nông nghiệp khác sang đất phi nông nghiệp tại các khu vực nông thôn thì hình thức và sẽ chịu mức xử phạt như sau:

+ Phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép dưới 0,02 héc ta;

+ Phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 8 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,02 héc ta đến dưới 0,05 héc ta;

+ Phạt tiền từ 8 triệu đồng đến 15 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,05 héc ta đến dưới 0,1 héc ta;

+ Phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 30 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,1 héc ta đến dưới 0,5 héc ta;

+ Phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 50 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,5 héc ta đến dưới 01 héc ta;

+ Phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 100 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 01 héc ta đến dưới 03 héc ta;

+ Phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 200 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 03 héc ta trở lên.

Trong trường hợp người dân cố tình thực hiện xây dựng nhà ở trái phép mặc dù đã bị xử lý vi phạm hành chính thì sẽ có thể bị buộc phá dỡ công trình.