Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM vừa có văn bản gửi UBND TP.HCM kiến nghị chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với dự án thu hồi đất, di dời nhà trên và ven kênh rạch.

Cư dân sinh sống trong khu vực rạch Xuyên Tâm ô nhiễm vì rác thải – Ảnh: NHẬT THỊNH

Hỗ trợ 70% giá bồi thường về đất ở một số trường hợp

Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM kiến nghị UBND TP xem xét, chấp thuận chính sách như sau:

– Đối với đất có nguồn gốc sông, ngòi, kênh rạch, suối và mặt nước chuyên dùng đã lấn, chiếm và tự chuyển mục đích sử dụng đất không được bồi thường nhưng được tính hỗ trợ về đất.

Cụ thể, về mức hỗ trợ, sử dụng trước ngày 1-7-2014, hỗ trợ 70% giá bồi thường đất ở (sau khi trừ nghĩa vụ tài chính). Trường hợp sử dụng từ ngày 1-7-2014 trở về sau không tính hỗ trợ về đất. Diện tích đất để tính hỗ trợ là phần diện tích có nhà, công trình, vật kiến trúc.

– Đối với phần diện tích đất không có nguồn gốc sông, ngòi, kênh rạch, suối và mặt nước chuyên dùng sẽ tính bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

– Về hỗ trợ suất tái định cư tối thiểu, UBND quận, huyện, TP Thủ Đức căn cứ quy định tại Luật Đất đai năm 2024 để giải quyết tái định cư cho hộ dân.

Trường hợp thu hồi toàn bộ nhà ở, đất ở đủ điều kiện bồi thường về đất ở thì được giải quyết tái định cư bằng nền đất hoặc nhà ở xã hội.

Trường hợp thu hồi nhưng không đủ điều kiện bồi thường về đất ở, nếu diện tích đất ở thu hồi lớn hơn hoặc bằng hạn mức giao đất ở tại địa phương sẽ giải quyết tái định cư bằng nền đất hoặc nhà ở xã hội, nếu nhỏ hơn chỉ giải quyết tái định cư nhà ở xã hội.

Các trường hợp được giải quyết tái định cư nhưng tiền bồi thường, hỗ trợ về đất ở không đủ so với giá trị của một suất tái định cư tối thiểu sẽ được Nhà nước hỗ trợ đủ để được giao một suất tái định cư tối thiểu (bằng tiền, bằng đất ở, bằng nhà ở).

– Trường hợp tổng giá trị bồi thường, hỗ trợ về nhà ở, đất ở hộ dân được nhận không đủ thanh toán giá trị nhà ở trong khu tái định cư thì hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án xem xét giải quyết cho hộ dân được trả góp.

Cụ thể, trường hợp tái định cư bằng nền, hộ dân sẽ nộp tổng số tiền bồi thường và hỗ trợ về đất ở đã nhận. Phần chênh lệch giữa giá trị nền đất hộ dân được bố trí với số tiền hộ dân nộp lần đầu sẽ được ghi nợ tiền sử dụng đất theo quy định.

Trường hợp tái định cư bằng căn hộ chung cư, hộ dân sẽ nộp tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ về nhà ở và đất ở đã nhận.

Chênh lệch giữa giá trị căn hộ hộ dân được bố trí với số tiền hộ dân nộp lần đầu sẽ được trả góp hàng tháng với thời hạn tối đa 15 năm và được tính theo lãi suất tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn bình quân của bốn ngân hàng thương mại nhà nước (BIDV, Agribank, VietinBank, Vietcombank) trên số dư nợ.

Kiến nghị áp dụng chính sách mới vào dự án rạch Xuyên Tâm

Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cho biết chính sách này áp dụng cho các dự án thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo Luật Đất đai năm 2024.

Sau khi được UBND TP chấp thuận, sở sẽ tổng hợp vào quyết định của UBND TP ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn TP.HCM (thay thế quyết định số 28 trước đó).

Đối với dự án rạch Xuyên Tâm (từ kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè đến sông Vàm Thuật) thực hiện trên địa bàn quận Bình Thạnh và quận Gò Vấp.

Tại quận Gò Vấp có 138 trường hợp bị ảnh hưởng, hiện quận đang thực hiện theo Luật Đất đai 2013 và triển khai theo hai giai đoạn. Giai đoạn đầu là áp dụng cho các trường hợp đồng thuận nhận tiền trước thời hạn và quận đã vận động được 43 trường hợp.

Giai đoạn sau áp dụng cho tất cả các trường hợp còn lại sau khi đã đủ 180 ngày kể từ ngày ban hành thông báo thu hồi đất.

Dự án trên địa bàn quận Bình Thạnh có số trường hợp bị ảnh hưởng lớn (hơn 2.200 hộ), chưa kịp thực hiện công tác thu hồi đất nên sẽ thực hiện theo Luật Đất đai năm 2024.

Hiện nay còn 95 trường hợp chưa ban hành quyết định thu hồi đất theo Luật Đất đai năm 2013. Các trường hợp này quận sẽ áp dụng theo Luật Đất đai năm 2024 với các chính sách tốt hơn.

Riêng đối với 43 trường hợp trên địa bàn quận Gò Vấp đã đồng thuận ở giai đoạn đầu, theo quy định các trường hợp này đã có quyết định thu hồi đất, đã có phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được duyệt nên tiếp tục thực hiện theo phương án đó.

Tuy nhiên, sở nhìn nhận các trường hợp này chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Nhà nước, cho thực hiện thu hồi đất trước thời hạn, sở kiến nghị chính sách trên được áp dụng cho 43 trường hợp đã đồng thuận trên địa bàn quận Gò Vấp.

Theo thống kê hiện nay, TP.HCM còn hơn 21.000 căn nhà trên và ven kênh rạch cần phải di dời.

Một số dự án di dời nhà trên và ven kênh rạch để chỉnh trang đô thị tại TP.HCM như: dự án nạo vét, xây dựng hạ tầng, cải tạo môi trường bờ bắc kênh Đôi trên địa bàn quận; dự án nạo vét, cải tạo rạch Xuyên Tâm; dự án cải tạo kênh Hy Vọng; dự án nạo vét cải tạo rạch Văn Thánh, quận Bình Thạnh…